ΜΠΟΡΕΙ ΕΝΑ ΕΙΔΙΚΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΜΕΝΟ ΠΛΗΚΤΡΟΛΟΓΙΟ ΑΦΗΣ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΕΙ ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΟΡΘΗΣ ΓΡΑΦΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ;

125
ειδικη αγωγή μαθησιακες δυσκολιες
ειδικη αγωγή μαθησιακες δυσκολιες

γράφει η Ιωάννα Δημητριάδου, ΕΙΔΙΚΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ με εξειδίκευση στην ΔΥΣΛΕΞΙΑ και ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ

Ο υπολογιστής αποτελεί ένα πολύ σημαντικό εργαλείο για τις καθημερινές δραστηριότητες μικρών και μεγάλων. Πλέον όλα τα σχολεία στην Ελλάδα έχουν υπολογιστές και όλοι οι μαθητές, με την καθοδήγηση των δασκάλων και καθηγητών τους εκπαιδεύονται στη σωστή χρήση τους. Ο υπολογιστής αποτελεί ένα υποστηρικτικό εργαλείο, και  για τους μαθητές με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες. Αρκετοί ερευνητές συμφωνούν πως η χρήση των υπολογιστών έχουν θετική απήχηση σε παιδιά με δυσλεξία και άλλες μαθησιακές δυσκολίες, όπως η δυσορθογραφία , καθώς τα προγράμματά τους μπορούν να στηριχτούν σε πολυαισθητηριακές στρατηγικές. Η καλή τους ποιότητα και τα λογισμικά που χρησιμοποιούν βοηθούν τα παιδιά με δυσκολίες στη συγκέντρωση, στη μνήμη και στην παρατηρητικότητα (Ράπτης, 2011). Σε έρευνες που έγιναν σε σχολεία της Αμερικής, έδειξαν πως τα πληκτρολόγια αφής, με τα κατάλληλα λογισμικά, βοήθησαν αποτελεσματικά τους μαθητές με δυσλεξία στην οικοδόμηση των δεξιοτήτων της ανάγνωσης, της γραφής και της ορθογραφίας, ενδυνάμωσαν τη μνήμη τους και  ενίσχυσαν την αυτοπεποίθησή τους.(British Dyslexia Association, 1999, Whiting, P.R & Chapman, E., 2000, Choi, J., 2017). Θα μπορούσε, λοιπόν, ένα αντίστοιχο πληκτρολόγιο αφής να βοηθήσει τα παιδιά με δυσκολίες στην ορθογραφία και στην Ελλάδα;

Σε ένα πληκτρολόγιο αφής, τα πλήκτρα μπορούν να είναι ανάγλυφα, ώστε ο μαθητής να  ιχνηλατεί τα γράμματα και η μορφής του να τυπώνεται καλύτερα στον εγκέφαλο. Τα γράμματα στα πλήκτρα να έχουν μέγεθος 14pt ή  16pt, καθώς έτσι αναγνωρίζονται καλύτερα (Page, T., 2013 and McHale, K.S. Cermak, 1992). Το χρώμα των γραμμάτων να είναι μαύρο, σε μπεζ φόντο, καθώς έχει διαπιστωθεί πως είναι χρώματα που δε δημιουργούν ζαλάδα και τα παιδιά μπορούν να τα αναγνωρίζουν και να τα διαβάζουν καλύτερα (Gregor, P & Newell, A.F., 2000 and Evett, L. & Brown, D.J.I., w.c., 2005).

Η αντίληψη των ανυψωμένων κουκίδων παραπέμπει στο σύστημα Braille. Αποτελεί έναν ιδανικό τρόπο αναγνώρισης των γραμμάτων της Αλφαβήτου, μέσα από την αφή. Η επεξεργασία των απτικών πληροφοριών (οι πληροφορίες που κατακτιόνται μέσω της αφής) ενισχύει την περιοχή του μετωπιαίου /βρεγματικού λοβού(Striem-Amit, E. et al., 2012, Stemmer, B., 2015).

Γενικά, οι μετωπιαίοι λοβοί ελέγχουν πολύ βασικές λειτουργίες, όπως την προσοχή, τη μνήμη, τον λόγο, την κίνηση, την ευφυΐα, τα συναισθήματα, τη δημιουργικότητα, την αφαιρετική σκέψη, την επίλυση προβλημάτων. Ο βρεγματικός λοβός είναι υπεύθυνος για τις αισθήσεις, όπως η γεύση, η όσφρηση και η αφή(Αλεξάνδρου, Στρ. & Τσακίρη, Μ., 2016 και  Μαλλιοπούλου, Ε., 2016). Σύμφωνα με τα αποτελέσματα  διαφόρων ερευνών, όταν το δάχτυλό μας κινείται πάνω σε αντικείμενα σαν τους χαρακτήρες Braille, τα ερεθίσματα που παράγουν οι υποδοχείς που βρίσκονται κάτω από το δέρμα κινούνται με ταχύτητα περίπου 50m ανά δευτερόλεπτο μέσω του νευρικού συστήματος και πηγαίνουν κατευθείαν στον εγκέφαλο. Οπότε, ενεργοποιείται πολύ πιο σύντομα η απτική περιοχή του βρεγματικού λοβού, ο οποίος με τη σειρά του αποκωδικοποιεί τις πληροφορίες οι οποίες προήλθαν από το άγγιγμα των πλήκτρων. Επίσης, με τον συγκεκριμένο τρόπο ιχνηλάτησης των πλήκτρων, ενισχύεται και ένα τμήμα του ινιακού λοβού του εγκεφάλου. Ο ινιακός λοβός (στο πίσω μέρος του κεφαλιού) είναι υπεύθυνος για την όραση, καθώς και για την αντίληψη του χώρου και του χρόνου (Καρπάθιος, Χρ., 2000). Πολλά παιδιά με δυσλεξία και άλλες μαθησιακές δυσκολίες εμφανίζουν ελλιπείς οπτικές δεξιότητες αντίληψης (ευαισθησία σε έντονο λευκό φως, όπως αυτό της οθόνης του υπολογιστή, δυσκολίες στο να ακολουθούν μια σελίδα, σύγχυση παρόμοιων αντικειμένων ή γραμμάτων, πονοκεφάλους στη διάρκεια της ανάγνωσης), χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχουν προβλήματα όρασης (Αθανάσιος, Τ., 2014). Τα ανάγλυφα πλήκτρα βοηθούν τα παιδιά στο να προσδιορίζουν τον χώρο που βρίσκεται το κάθε ανυψωμένο  γράμμα. Την ώρα που το ιχνηλατούν (κίνηση), το μάτι (οπτική αντίληψη) εστιάζει πάνω στο γράμμα και ο εγκέφαλος το αναλύει και το επεξεργάζεται με ταχύτητα, μέσω του οπτικού καναλιού(Peters RM, Hackeman, E. & Goldreich, D., 2009 and Journal of Neuroscience, 2009, Αθανάσιος, Τ., 2014).

Ενδεχομένως, λοιπόν, οι βελτιώσεις ή ορισμένες αλλαγές που μπορούν να γίνουν σε πληκτρολόγια υπολογιστών που ήδη χρησιμοποιούνται στα σχολεία, μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά τα παιδιά τόσο στον τρόπο γραφής των λέξεων, όσο και στη μνημονική ορθογραφία.

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

1.Ράπτης, Α. (2011). Μάθηση και Διδασκαλία στην Εποχή της Πληροφορίας. Csavran.blogspot.com

  1. British Dyslexia Association (2012). Dyslexia style guide.
  2. Whiting, P.R. and Chapman, E. (2000). Evaluation of a computer based program to teach the reading and spelling to students with learning difficulties. Australian journal of Learning Disabilities, 5 (4), 11-17

4.Choi, J. (2011).Cutting – Edge Schools show How-Education is Everyone’s Business. Fordes

  1. Page, T. (2013). Usability of text input interfaces in smartphones. Journal of Design Research 11 (1): p.39-56

6.McHale, K. and S. Cermak (1992). Fine motor activities in elementary school: Preliminary findings and provisional implications for children with fine motor problems. American Journal of Occupational Therapy, 46 (10): p.898-903

7.Striem-Amit, E. et al. (2012). Reading with sounds : sensory substitution selectively activates the visual word form area in the blind. Neuron 76 (3), 640-652

  1. Stemmer, B. (2015). Neural Basis of Reading, International Encyclopedia of the Social and Behavioral Sciences, Second Edition
  2. Αλεξάνδρου, Στρ. & Τσακίρη, Μ. (2016). Εγκεφαλική Ιεραρχία: Όταν τα κατώτερα επίπεδα του εγκεφάλου του παιδιού σας είναι δυσλειτουργικά. Προσέγγιση στη δυσκολία, στο παιδί, στην οικογένεια

10.Μαλλιοπούλου, Ε. (2016). Μετωπιαίοι λοβοί-ένα σημαντικό κέντρο ελέγχου. MaxMag-Ψυχολογία

11.Peters RM, Hackeman, E. & Goldreich, D. (2009). Diminutive digits discern delicate details : fingertip size and the sexdifference in tactile spatial acuity. J Neurosci 29: 15756-15761

12.Αθανάσιος, Τ. (2014). Ελλιπείς οπτικές αντιληπτικές δεξιότητες στα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Acgletters.gr

13.Καρπαθίου, Χρ. Εμμ. (2000). Νευρογλωσσική Λογοθεραπεία. Τόμος 5-Δυσλεξία: Συμπτωματολογία, Διάγνωση. Σε συνεργασία με τους: Βάνα Δάλλα, Βασίλειο Καπετάνιο, Ελένη Βρεττάκη. Εκδόσεις ¨ΕΛΛΗΝ¨.

14.Gregor, P. and Newell, A.F. (2000). An empirical investigation of ways in which some of the problems encountered by some dyslexics may be alleviated using computer techniques in Proceedings of the fourth international ACM conference on Assistive technologies. ACM

15.Evett, L. and D.J.I.w.c. Brown (2005). Brown, Text formats and web design for visually impaired and dyslexic readers-Clear Text for All. 17 (4): p.453-472

 

Ιωάννα Δημητριάδου

Ειδική Παιδαγωγός με εξειδίκευση στη Δυσλεξία και στις Μαθησιακές δυσκολίες

Orton-Gillingham Practitioner

Συγγραφέας

Αρθρογράφος

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP

Download on the App Store Get it on Google Play