ΕΡΓΑΣΙΑΚΗ ΜΝΗΜΗ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ ΤΗΣ

Τι είναι η εργασιακή μνήμη και πώς ένας μαθητής μπορεί να την ενισχύσει, φτιάχνοντας σωστές και μεγάλες προτάσεις;

Η εργασιακή μνήμη είναι η ικανότητά μας να αποθηκεύουμε προσωρινές πληροφορίες, βραχυπρόθεσμη μνήμη ενώ ταυτόχρονα ο εγκέφαλός μας είναι απασχολημένος με μια άλλη δραστηριότητα. Όταν έρθει η ώρα, αυτές οι πληροφορίες, οι οποίες έχουν περάσει στη μακροπρόθεσμη μνήμη και είναι οργανωμένες, ανάλογα με την εργασία που έχουμε να κάνουμε, παίρνουμε την απόφαση για το ποιες πληροφορίες να κωδικοποιήσουμε, ώστε να τις χρησιμοποιήσουμε στις εργασίες που έχουμε να κάνουμε, όπως να ολοκληρώσουμε μια εργασία, να λύσουμε ένα πρόβλημα, να κατανοήσουμε ένα κείμενο, να γράψουμε προτάσεις, να γράψουμε μια έκθεση, να μάθουμε κάτι απ΄ έξω και να το θυμόμαστε (1,2,3). Η αδύναμη εργασιακή μνήμη σχετίζεται με τους μαθητές με δυσλεξία και μαθησιακές δυσκολίες. Συγκεκριμένα παρουσιάζουν τα εξής χαρακτηριστικά:
 Διατηρούν τις πληροφορίες μέσω της ακουστικής οδού, για λίγα δευτερόλεπτα (περίπου 6-8 δευτερόλεπτα) και μετά τις ξεχνούν.
 Αδυνατούν να θυμηθούν μια δραστηριότητα που απαιτεί πολλά βήματα για να υλοποιηθεί.
 Εμφανίζουν δυσκολίες συγκέντρωσης.
 Δεν μπορούν να ακολουθούν πολλές οδηγίες, για να κάνουν μία δραστηριότητα.
 Εμφανίζουν δυσκολίες στην απομνημόνευση του πίνακα της προπαίδειας, της Αλφαβήτου, των μηνών, των ημερών της εβδομάδας.
 Δυσκολεύονται στη σύνταξη προτάσεων και κειμένων.
 Δυσκολεύονται στην κατανόηση κειμένων, κυρίως δοκίμια και όχι τόσο κείμενα αφηγηματικού λόγου.
 Δεν μπορεί να ανακαλεί λίστες με αριθμούς ή με τηλεφωνικούς αριθμούς.
 Δυσκολεύεται να βάλει σε σειρά κάποιες εικόνες, ώστε να φτιάξει μια ιστορία
 Δυσκολεύονται να καταλάβουν αυτό που έχουν ακούσει ή έχουν διαβάσει και χρειάζονται συχνή επανάληψη.
 Ξεχνούν την ερώτηση ή παραλείπουν στοιχεία της ερώτησης και για αυτόν τον λόγο αδυνατούν να απαντήσουν.
 Εμφανίζουν διάφορες διακυμάνσεις στη συμπεριφορά τους.
 Έχουν έλλειψη αυτοπεποίθησης (7,8,9)
Σύμφωνα με κάποιους ερευνητές, όπως οι Gathercole, Alloway, Willis and Adams, (2006), Daneman and Carpenter, (1980) και Rosen Beg (2015) (4,5,6) υπάρχουν πολλοί τρόποι αξιολόγησης και ενίσχυσης της εργασιακής μνήμης. Ένας τρόπος αξιολόγησης, για παράδειγμα, είναι να πούμε στον μαθητή μερικές λέξεις και εκείνο να μας πει την τελευταία ή την τρίτη στη σειρά (5) ή να δώσουμε γράμματα της Αλφαβήτου και να τα διαβάσει από δεξιά προς τα αριστερά (8,10).
Ένας τρόπος ενίσχυσης της εργασιακής είναι να βοηθήσουμε τον μαθητή να θυμάται να μεγαλώνει τις προτάσεις, βάζοντας τα απαραίτητα μέρη του λόγου, καθώς και τα σημεία στίξης.
Η πρόταση είναι η ομάδα λέξεων, μονοσύλλαβες, δισύλλαβες, τρισύλλαβες και πολυσύλλαβες, οι οποίες είναι τοποθετημένες η μία δίπλα στην άλλη, ακολουθούν όλους τους γραμματικούς και συντακτικούς κανόνες και δίνουν κάποιο νόημα. Για να μπορεί να σταθεί μια πρόταση, χρειάζεται ένα βασικό μέρος του λόγου, το ρήμα. (11,12)
Σύμφωνα με τους Kellogg, R.T. (2012), Greene, V. (2016) Enfied, M.L. (2016), Kosc, S. (2016) και Low, K. (2018), οι μαθητές με αδύναμη εργασιακή μνήμη, όταν έρχεται η στιγμή να γράψουν μια πρόταση, αδυνατούν να θυμούνται να:
 Να χρησιμοποιούν τους σωστούς γραμματικούς και συντακτικούς όρους ώστε να φτιάξουν μια δομημένη πρόταση.
 Να μεγαλώνουν τις προτάσεις.
 Να ξεκινούν με κεφαλαίο.
 Να βάζουν τα σημεία στίξης.
 Να διορθώνουν λάθη τους.
 Να οργανώνουν το γραπτό τους.

Πώς μπορούμε, λοιπόν, να ενισχύσουμε την εργασιακή μνήμη, βοηθώντας τον μαθητή να γράφει και να μεγαλώνει τις προτάσεις;

 Αρχικά, δίνουμε στον μαθητή την εικόνα της πλαισιωμένης πρότασης. Δηλαδή:
 Μέσα στο πλαίσιο βάζουμε ένα πράσινο φανάρι, για να δείξουμε το σημείο πού ξεκινάει η πρόταση.
 Δίπλα βάζουμε έναν γκρι κύκλο πού σημαίνει πως πρέπει να ξεκινήσει την πρόταση με Κεφαλαίο.
 Δίπλα στον κύκλο βάζουμε μια κίτρινη γραμμή, που δείχνει το σημείο που μπαίνει το Ουσιαστικό (ως Υποκείμενο).
 Δίπλα στην κίτρινη γραμμή, μπαίνει η καφέ καμπυλωτή γραμμή, η οποία εκπροσωπεί το ρήμα της πρότασης.
 Προσθέτουμε ένα δεύτερο ουσιαστικό, παρουσιάζοντάς το με την κίτρινη γραμμή (ως Αντικείμενο) και βάζουμε για το άρθρο ένα πράσινο τετράγωνο.
 Στο τέλος της πρότασης, βάζουμε το σήμα του STOP, που δείχνει πως η πρόταση τελειώνει και πρέπει να μπει τελεία.
 Όταν χρειάζεται να μεγαλώσει η πρόταση, προσθέτοντας ένα επίθετο, το παρουσιάζουμε με ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο.
 Τα κόμματα, στην πρόταση παρουσιάζονται με έναν ρόμβο και ο σύνδεσμος και με μια αλυσίδα, που δείχνει πως οι δύο προτάσεις ενώνονται (14,15,17)

Δίνοντας τις εικόνες με τα σχήματα και τις λέξεις κλειδιά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέσα στην πρόταση, καθώς και κάρτες αυτοδιόρθωσης, ο μαθητής μαθαίνει να φτιάχνει και να μεγαλώνει προτάσεις, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη μνήμη του.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1.Tracy P. Alloway (2011). 1 to 10 Students have working memory problems: Find why matters, University of North Florida
2.Morin Amanda (2016). 8 Tips to Boost Your Cild’s Working Memory. Learning & Attention Issues.
3.MacCormac, J. and Matheson (2014). Understanding Working Memory and Learning Disabilities. LD @school.
4.Gathercole, S., Alloway, T., Willis, C.& Adams, A. (2006). Working memory in children with reading disabilities. Journal of Experimental Child Psychology, 93,265-281.
5.Daneman, M. & Carpenter, P.A. (1980). Individual differences in working memory and reading. Journal of Verbal Learning and Verbal Behavior, 19, 450-466.
6.Rosen, P. (2015). Working Memory: What it is and How it works? Understood.gr
7.Marianne, S. (2015). Early Intervention for Kids with Dyslexia.
8.Cartwright, K.B. (2015). Executive Skills and Reading Comprehension:
A Guide for Educators. The Guilford Press, New York, London
9.Support Services for Education (2014). What is Verbal Working Memory? A
Guide for parents. Somerset Dyslexia Association
10.Reynolds, C.R. & Voress, J. (2007). Test of Memory and Learning (TOMAL-
2). Austin, TX: PRO-ED.
11.Παπαθανασίου, Γ. (2012), ¨Η Πρόταση, Είδη προτάσεων¨, Νεοελληνική Γλώσσα.
12.Kellogg, R.T. (2012), “Working Memory in written composition”, A progress Report
13.Greene, V. E. and Enfied, M.L. (2016), “Framing your thoughts: Preview”, PROJECT READ, by Language Circle, Putting Language in Motion
14.Greene, V. (2016), “Sentence Structure”, Project Read Building Sentences using Graphic Symbols to construct compound complex sentences with accuracy and creativity
15.Kosc, S. (2016), “Framing your Thoughts Reference Sheet” – Learning Support – Groveland Elementary
16.Low, K. (2018), “Strategies to improve writing skills in students with ADHD”, Dotdash Publishing Family
17.Δημητριάδου, Ι. (2019),¨Ενίσχυση της Εργασιακής Μνήμης στον Γραπτό Λόγο¨, από τις Εκδόσεις upbility.gr

> Ιωάννα Δημητριάδου ειδιική παιδαγωγός σε θέματα δυσλεξίας[/caption]

ΚΑΤΕΒΑΣΤΕ ΤΟ APP